https://weathernews.jp/s/topics/201803/200105/
Hanami, czyli podziwianie kwitnących wiśni
花見 (hana mi – dosłownie ,,oglądanie kwiatów”) to tradycyjny japoński zwyczaj podziwiania kwitnących kwiatów, w szczególności kwiatów ozdobnych wiśni sakura (桜 lub 櫻). Co roku Japończycy śledzą przesuwający się wzdłuż wysp, od południa na północ „front kwitnienia wiśni” (桜前線 sakura-zensen) (https://tenki.jp/sakura/). Kwitnienie wiśni trwa od jednego do dwóch tygodni, na przełomie marca i kwietnia. W tym czasie Japończycy i turyści urządzają pikniki pod kwitnącymi drzewami lub po prostu podziwiają ich piękno. W okresie kwitnienia drzew Japonia pęka w szwach od turystów, więc jeżeli nie przepadamy za tłumami, warto udać się na hanami do mniej ,,obleganych” regionów, na przykład na Hokkaido, gdzie drzewa kwitną znacznie później. Drugą opcją jest także oglądanie czerwonych klonów momiji jesienią – one także cieszą oko swoją karmazynową barwą.
Wśród osób starszych większą popularnością cieszy się podziwianie kwitnących śliw ume (梅), gdyż jest zdecydowanie mniej uczęszczane przez ludzi, stąd też spokojniejsze.
Ciekawostka
Do słowa hanami dodaje się często przedrostek honoryfikatywny o-, który oddaje szacunek całej ceremonii, tworząc słowo o-hanami (お花見).
Symbolizm sakury
Czemu tak różne
wspomnienia niosą zwiewne
kwiaty wiśniowe
Bashō Matsuo (z dziennika Oinikki, 1688)1
Sakura jest jednym z najbardziej rozpoznawanych symboli Japonii, umieszczanym na wielu przedmiotach codziennego użytku, np. na kimonach, materiałach piśmiennych i naczyniach. Istnieje także wiele potraw z dodatkiem sakury: kiszone liście i płatki kwiatów służą za jadalne ozdoby dań, najczęściej słodkich. Ponadto, istnieje kilka potraw bardzo popularnych podczas pikników w trakcie hanami np.:
-
sakura mochi (桜餅)
-
trójkolorowe dango (三色団子 – sanshoku dango)
-
herbata z dodatkiem liści sakury (桜茶 – sakura cha)
-
sushi w wersji maki, czyli znane nam dobrze zrolowane sushi (巻き寿司 makizushi)
-
karaage (唐揚げ) czyli jedzenie głęboko smażone w mącznej panierce, najczęściej kurczak
-
onigiri – ryżowe kulki w kształcie trójkątów z różnymi nadzieniami
-
tamagoyaki (卵焼き) – omlet z ryżem w środku
-
różnego rodzaju kanapki (サンドイッチ – sandoicchi)
Zdjęcia typowych dla hanami potraw można zobaczyć w tym artyukule: https://chefkuru.jp/media/useful/event/1693/
Ulotne piękno sakury – japońska metafora życia
W sztuce japońskiej sakura widnieje jako metafora ulotności życia – krótkotrwałe piękno, które przekwita, uznawanie życia za coś tymczasowego. Istnieje także popularna piosenka ludowa o tytule Sakura (https://youtu.be/JDTp_YQizqE). Sakura to również nazwisko lub imię żeńskie.
Sakura oraz inne kwitnące kwiaty mają nieco różne kształty kwiatów i kolory, dlatego warto sprawdzić jak można je odróżnić, gdyż kwiaty wiśni bardzo łatwo pomylić z kwiatami brzoskwini ze względu na podobny kolor i zbliżony kształt.
https://64.media.tumblr.com/a0dabd4efcb66a5c7af0674d8bb74ff0/cc01fd9e51b94270-d2/s1280x1920/d03069744000eb7599505a9c395b8204bbd2db82.j
Historia Hanami
Najstarsze formy hanami pojawiły się w VIII wieku, zatem skąd dokładnie się wywodzi? Ma dwa główne źródła:
-
dworski zwyczaj hana no en (花宴 – „uczta kwiatowa”), który powstał pod wpływem chińskiej kultury dworskiej.
-
religijna ceremonia oddawania czci bóstwom mieszkających w drzewach wiśni sakura, która miała na celu wywróżenie zbiorów oraz rozpoczynała porę sadzenia ryżu.
Na początku podziwiano kwiaty moreli japońskiej, sakura zdobyła popularność dopiero między końcem VIII wieku a XII wiekiem (era Heian). Podziwianie jej w japońskiej kulturze dworskiej spopularyzował cesarz Saga (786-842), który urządzał przyjęcia pod kwitnącymi drzewami wiśni w cesarskiej siedzibie w Kyoto, które łączyły podziwianie kwiatów z piciem sake. Właśnie ten sposób praktykowania hanami jest najbardziej zbliżony do dzisiejszego.
Z początku hanami celebrowano tylko na cesarskim dworze, jednak pod koniec XVI wieku rozpowszechniło się także wśród samurajów, a zaraz potem i chłopi odwiedzali góry, by zjeść obiad pod kwitnącymi drzewami. Zwyczaj ten nazywano „wiosenną wycieczką w góry”. Zwyczaj szlachty połączył się z chłopskimi wycieczkami, tworząc współczesną miejską wersję hanami, które rozpowszechniło się po całej Japonii w okresie Edo (1600-1867).
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o kulturze Japonii, zapraszamy do naszej szkoły na naukę języka japońskiego!